Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng ThS. Hùng Lê – Tốt nghiệp Thạc sỹ Dinh dưỡng tại Đại học Y Hà Nội, hiện là Giảng viên, CEO & Co-Founder Công ty CP công nghệ trí tuệ nhân tạo VNA (chủ quản của công ty TNHH dịch vụ y tế VnaMedical VnaMedical.com)
Tỷ lệ bệnh nhân mắc phải bệnh Gout ở Việt Nam đang có chiều hướng ngày càng gia tăng. Điều này xuất phát từ chế độ sinh hoạt thiếu lành mạnh và thói quen ăn uống không hợp lý. Như vậy bên cạnh các loại thuốc thì Chế độ ăn cho người bị bệnh gout rất quan trọng trong việc kiểm soát nồng độ axit uric trong máu và giảm tần suất cũng như mức độ nghiêm trọng của các cơn đau gout. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết:
- Tổng quan về bệnh Gout
Gout là căn bệnh rối loạn chuyển hóa có liên quan đến vấn đề ăn uống, do nồng độ axit uric quá cao trong huyết tương dẫn đến hiện tượng lắng đọng các tinh thể urat hoặc tinh thể axit uric.
Theo đó, tình trạng lắng đọng ở khớp sẽ làm cho khớp bị viêm, gây đau đớn. Về lâu dài bệnh có thể trở nên biến dạng, cứng khớp. Nếu lắng đọng ở thận sẽ gây ra bệnh thận do urat như viêm thận kẽ, sỏi thận…. Bệnh gout thường gặp nhiều ở nam giới có tuổi 40 trở lên, bệnh thường tái phát nhiều lần không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe người bệnh mà còn ảnh hưởng đến chất lượng đời sống.
- Nguyên nhân gây ra bệnh gout
Một số nguyên nhân gây ra bệnh gout:
– Bệnh gout dễ xảy ra ở người có tiền sử gia đình bị bệnh gout.
– Những người thừa cân và béo phì.
Ở những người thừa cân thường có nguy cơ cao mắc bệnh gout
– Do chế độ ăn uống không hợp lý, ăn quá nhiều các loại thực phẩm chứa nhiều nhân purin như các loại thịt đỏ và thủy hải sản.
– Uống nhiều rượu, nghiện cà phê và các chất kích thích.
– Do người bệnh sử dụng nhiều thuốc lợi tiểu như hypothiazid, lasix… có thể làm tăng axit uric và gây ra các đợt Gout cấp tính.
- Triệu chứng báo hiệu bệnh gout
Một số triệu chứng bệnh gout
– Viêm khớp cấp tính: Sưng, đau nhức khớp, đặc biệt khớp đốt bàn và ngón chân cái.
– Lắng đọng sạn urat: Là trường hợp các cục hoặc hạt urat nổi dưới da di động được dưới vành tai, mỏm khuỷu, xương bánh chè hoặc gần gân gót.
– Sỏi urat, axit uric trong hệ thống thận – tiết niệu, viêm thận kẽ, suy thận.
– Xét nghiệm máu thấy axit uric tăng cao trên 400 micromol/lit.
Triệu chứng ĐIỂN HÌNH của bệnh gout
- Nguyên tắc Dinh dưỡng chung:
– Hạn chế thực phẩm giàu purin:
Purin là chất chuyển hóa thành axit uric trong cơ thể. Tránh hoặc hạn chế các thực phẩm chứa nhiều purin.
– Uống đủ nước:
Cần uống từ 2-3 lít nước mỗi ngày để tăng thải axit uric qua nước tiểu.
– Duy trì cân nặng hợp lý:
Thừa cân làm tăng nguy cơ mắc gout và làm nặng thêm tình trạng bệnh. Tuy nhiên, không nên giảm cân quá nhanh vì có thể làm tăng nồng độ axit uric.
– Hạn chế bia rượu:
Đặc biệt là bia, vì nó chứa nhiều purin và làm giảm khả năng thải axit uric.
– Ăn nhạt:
Tránh ăn mặn, vì muối có thể làm nặng thêm tình trạng viêm.
- Những loại thực phẩm nên ăn:
– Rau củ và trái cây:
+ Các loại rau xanh: rau cải, bông cải xanh, rau chân vịt (với lượng vừa phải).
+ Trái cây: anh đào (cherry), dâu tây, cam, quýt, táo.
+ Dưa hấu và các loại dưa chứa nhiều nước.
– Ngũ cốc và thực phẩm giàu chất xơ:
+ Gạo lứt, yến mạch, khoai lang.
+ Bánh mì làm từ ngũ cốc nguyên cám.
– Thực phẩm giàu protein ít purin:
+ Trứng (khoảng 2-3 quả mỗi tuần).
+ Sữa và các sản phẩm từ sữa ít béo.
+ Đậu phụ và các sản phẩm từ đậu nành (với mức độ vừa phải).
– Dầu thực vật:
Dầu ô liu, dầu hạt cải, dầu hướng dương.
- Những loại thực phẩm cần hạn chế hoặc tránh:
– Không nên tiêu thụ những món giàu purin, cụ thể là thịt chó, nội tạng động vật, các loại động vật có bỏ (ốc, hến,…), các loại hải sản (ghẹ, tôm, cua,…), thịt thú rừng,…;
– Không uống bia rượu để tránh tình trạng lượng axit uric trong máu gia tăng;
– Có một số loại rau không tốt cho người bị bệnh Gout đó là nấm, măng tây, rau bina,…;
– Không nên ăn các loại thực phẩm lên men, quả chua vì chúng sẽ khiến nồng độ axit uric trong máu tăng cao;
– Nên hạn chế chất béo trong chế độ ăn một cách tối đa, ví dụ như bạn nên ưu tiên thịt nạc thay vì thịt mỡ, loại bỏ phần da trước khi ăn;
– Không nên ăn các loại gia vị mang tính cay nóng, sinh nhiệt như hạt tiêu, quả ớt,…
- Mẫu thực đơn tham khảo:
Bữa sáng:
– Cháo yến mạch nấu với sữa ít béo.
– Một ly nước ép anh đào không đường.
Bữa trưa:
– Cơm gạo lứt.
– Cá hấp (khoảng 100g).
– Rau luộc (bông cải xanh, cà rốt).
– Một quả táo tráng miệng.
Bữa tối:
– Canh rau củ (bí đỏ, khoai tây, cà chua).
– Một phần đậu phụ hấp hoặc trứng luộc.
– Một lát bánh mì nguyên cám.
Bữa phụ:
– Một ly sữa ít béo hoặc sữa hạnh nhân.
– Một ít hạt điều (vừa phải).
Lưu ý:
– Nếu bạn đang trong giai đoạn bùng phát gout cấp tính, cần thăm khám bác sĩ để được hướng dẫn cụ thể và có thể áp dụng chế độ ăn ít purin nghiêm ngặt hơn.
– Luôn kết hợp chế độ ăn uống với việc dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ.
VnaMedical-AI là công ty Công nghệ Y tế hàng đầu tại Việt Nam, được đầu tư bởi VNA JSC. Tại VnaMedical-AI, chúng tôi đang tạo nên một cuộc cách mạng trong chăm sóc sức khỏe với sức mạnh của Trí tuệ nhân tạo (AI).
– Kỹ thuật chuyên sâu: VnaMedical đã triển khai thành công nhiều kỹ thuật chuyên sâu, hiện đại giúp việc điều trị các vấn đề dinh dưỡng trong Nhi khoa cũng như ở người trưởng thành hiệu quả hơn. Đặc biệt là giải pháp trí tuệ nhân tạo VnaMedical-AI do VNA JSC phát triển, AI đã đạt tiêu chuẩn thực nghiệm lâm sàng Việt Nam và một số quốc gia mà VNA là đối tác phát triển như: Singapore, Mỹ, Nhật Bản…
– Quy tụ đội ngũ y bác sĩ về Nhi khoa, Dinh dưỡng: gồm các chuyên gia có trình độ chuyên môn cao (giáo sư, phó giáo sư, tiến sĩ, thạc sĩ), giàu kinh nghiệm, từng công tác tại các bệnh viện lớn. Các bác sĩ đều được đào tạo bài bản, chuyên nghiệp, có tâm – tầm, am hiểu tâm lý trẻ. Bên cạnh các bác sĩ chuyên khoa Nhi trong nước, khoa Nhi còn có sự tham gia của các chuyên gia nước ngoài (Nhật Bản, Singapore, Úc, Mỹ) luôn tiên phong áp dụng những phác đồ điều trị mới nhất và hiệu quả nhất.
– Chăm sóc chuyên nghiệp: Ngoài việc thấu hiểu tâm lý trẻ, VnaMedical.com còn đặc biệt quan tâm đến việc phát triển ứng dụng công nghệ cao (AI, Cloud, Bigdata..) vào y tế với mong muốn nâng cao chất lượng điều trị và hiệu quả khám chữa bệnh.
Hãy thường xuyên truy cập website VnaMedical.com và cập nhật những thông tin hữu ích để chăm sóc cho bé và cả gia đình nhé.
Nguồn tham khảo: Viện Dinh dưỡng Quốc gia, Đại học Y Hà Nội
